Wat motiveert jouw medewerkers? Het is één van de vragen die HR-professionals en managers het meest bezighoudt. Door beter te begrijpen wat motivatie inhoudt en waar motivatie precies vandaan komt, kun je gerichter werken aan nieuwe manieren om je werknemers betrokken te krijgen én te houden bij de missie en visie van jouw bedrijf. Wat is motivatie precies, en hoe werk je aan de motivatie van jouw medewerkers? Het belang van je medewerkers motiveren wordt door vele managers onderschat. Terwijl de betrokkenheid en de spirit van alle werknemers juist van grote invloed is op het bedrijfssucces. Gemotiveerde werknemers zijn productiever, zorgen voor tevreden klanten, dragen bij aan een positieve werksfeer en een hoge medewerkerretentie, en zorgen daarnaast ook nog eens voor betere financiële resultaten. Gedemotiveerde werknemers kosten het bedrijf daarentegen alleen maar geld: vaak krikken ze het gemiddelde ziekteverzuim flink omhoog, zijn ze weinig productief en leggen ze druk op de sfeer binnen het bedrijf. De noodzaak om aandacht te besteden aan de motivatie en de betrokkenheid van je medewerkers is er dus zeker: weinig gemotiveerde werknemers zuigen de bedrijfskas leeg, terwijl je met gemotiveerd personeel moeiteloos bergen werk verzet.
Intrinsieke vs. extrinsieke motivatie
Motivatie werkt bij ieder individu weer anders. Een combinatie van biologische, intellectuele, sociale en emotionele factoren bepaalt wat ieder individu op zijn eigen manier motiveert: dat maakt motivatie een complex en voor veel managers ongrijpbaar begrip. Om de herkomst van motivatie beter te begrijpen, moeten we kijken naar de verschillende vormen van motivatie.
Intrinsieke motivatie
Motivatie die van binnenuit komt en niet bepaald wordt door externe factoren, noemen we intrinsieke motivatie. Bij intrinsieke motivatie draait het om gedrag waaruit persoonlijke voldoening gehaald wordt: een activiteit wordt uitgevoerd uit eigenbelang en niet uit de drang naar externe beloningen of uit angst voor externe bedreigingen. Voorbeelden van intrinsieke motivatie zijn:
- Sporten omdat je je er fitter van gaat voelen
- Een raadsel oplossen omdat je erdoor uitgedaagd wordt
Extrinsieke motivatie
Motivatie die erop gericht is om een beloning op te strijken of een straf te vermijden, noemen we extrinsieke motivatie. Dit type motivatie wordt sterk beïnvloed door externe partijen, zoals peers, familie, collega’s of een leidinggevende. Voorbeelden van extrinsieke motivatie zijn:
- Sporten omdat je er prijzen mee wilt winnen
- Studeren omdat je een goed cijfer wilt halen
De uitdaging voor de leidinggevende ligt erin om de ideale mix te vinden tussen de intrinsiek en extrinsiek motiverende factoren van zijn medewerkers. Daarnaast moet er natuurlijk een balans gevonden worden tussen de waarden die in het belang zijn van de werknemer, en de waarden die in het belang zijn van het bedrijf. Idealiter zit er natuurlijk een grote overlap tussen de belangen van werknemer en werkgever; op deze manier is intrinsieke motivatie hetgeen wat de werknemer drijft en heeft hij nauwelijks extrinsieke motivatie nodig.
Best practices voor het motiveren van ICT-professionals
Heldere communicatie
Iedere werknemer vaart er wel bij als hij exact weet wat er van hem verwacht wordt. Zorg dus dat taken duidelijk toegewezen en afgebakend zijn, formuleer heldere deadlines en zorg voor een regelmatige een-op-een follow-up om te kijken hoe de zaken ervoor staan. Toon interesse, maar geef toch voldoende vrijheid: zo voelt een medewerker zich een waardevol onderdeel van het team, zonder de hete adem van zijn manager in zijn nek te voelen. Houd teamleden geïnformeerd over lopende zaken en successen door met enige regelmaat een schriftelijke update te delen. Daarnaast is het handig om teammeetings te organiseren, zodat medewerkers onderling weten waar ze aan werken en elkaar kunnen helpen en inspireren met ideeën.
Betrokkenheid tonen én faciliteren
Het is niet alleen van belang om je eigen betrokkenheid te tonen bij het team en bij de individuele medewerkers; ook medewerkers betrekken bij beslissingen die gemaakt moeten worden en ze meenemen in actuele plannen van hogerhand, motiveert. Het biedt werknemers de kans om zich betrokken te tonen bij de doelen van de organisatie en hun eigen ideeën erover in te brengen
Het belang van waardering
Deel regelmatig een compliment uit onder de werknemers: het is gebleken dat medewerkers gelukkiger en gemotiveerder zijn als hun efforts worden opgemerkt en gewaardeerd. Toon niet alleen waardering wanneer het einddoel behaald is: tussendoor een schouderklopje uitdelen kan het verloop van het project stimuleren. En is het einddoel behaald, of heeft je personeel je verwachtingen misschien wel overtroffen? Vier de behaalde successen dan gezamenlijk met een spontane borrel of ander uitje. Echte, ongeveinsde interesse, waardering en trots tonen als leidinggevende doet bij menig medewerker veel goeds op het gebied van motivatie.
Leadership by example
De beste vorm van motiveren is door zelf als leidinggevende het goede voorbeeld te geven. Een sterk leider vraagt altijd meer van zichzelf dan van zijn medewerkers, en inspireert anderen om net zo hard te werken als hij of zij dat zelf doet. Door een positief voorbeeld te zijn, toon je leiderschap en steek je anderen aan met je enthousiasme. Andersom werkt een slecht voorbeeld erg demotiverend. Je kunt niet verwachten dat je medewerkers bij pieken dat stapje extra zetten, als je zelf de kantjes er vanaf loopt. Waar zou je liever voor werken: iemand die veel klaagt en moppert en iedere dag eerder naar huis gaat dan jij, of iemand die altijd goede zin heeft en minstens zo hard werkt als jij?
Iedere ICT-professional is anders
Het belangrijkste om te onthouden bij het werken aan de motivatie onder je medewerkers: blijf iedere medewerker als een individu behandelen. Zoveel mensen, zoveel wensen, en zo werkt motivatie bij iedere persoon net weer anders. Wat voor de één enorm motiverend werkt, is voor de ander juist een enorme afknapper. Waar bijvoorbeeld de één juist wat meer sturing nodig heeft, werkt de ander lekkerder als er hem of haar wat meer vrijheid gegund wordt. En waar de één geld een belangrijke motivator vindt, vindt de ander tijd hebben voor zijn familie meer van belang. Blijf in dialoog en sta open voor feedback als het om de motivatie van je medewerkers gaat: door goed te luisteren, kan iedere medewerker benaderd worden op de manier die hem of haar maximaal motiveert.