Salarisonderhandelingen… het kan een van de meest cruciale momenten in je carrière zijn. Of je nu een nieuw aanbod ontvangt na een sollicitatieprocedure of loonsverhoging wil vragen, hoe je deze onderhandelingen aanpakt kan aanzienlijke invloed hebben op je toekomst. Een succesvolle onderhandeling kan niet alleen zorgen voor een hoger salaris, maar ook voor extra voordelen, een betere werk-privébalans of een hogere positie in het bedrijf. Het goed voorbereiden en strategisch benaderen van deze gesprekken kan een wereld van verschil maken. Denk dus niet alleen aan onderhandelingsstrategieën, maar richt je ook op gedegen onderzoek en een weloverwogen aanpak. Waar moet je aan denken? Hoe zorg je ervoor dat je goed voorbereid het gesprek ingaat? En wat is belangrijk om te weten voordat je effectief kunt communiceren wat je waard bent? Ontdek hieronder de slimste tips en strategieën om je kansen te maximaliseren en je doelen te bereiken tijdens salarisonderhandelingen.
1. Doe grondig onderzoek
Voordat je aan salarisonderhandelingen begint, is het echt belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de markt en je eigen waarde. Dat is namelijk ook waar een werkgever in eerste instantie naar zal kijken. Het verzamelen van de juiste informatie helpt je om realistische verwachtingen te stellen en een sterke basis te creëren voor je onderhandelingspositie. Begin met het onderzoeken van de gangbare salarissen voor jouw functie, ervaring en locatie. Websites zoals Glassdoor en PayScale bieden uitgebreide gegevens en kunnen je een duidelijk overzicht geven van wat je kunt verwachten in jouw rol en regio. Dat maakt het makkelijker om een eerlijk salaris te vragen dat in lijn ligt met de marktstandaard.Daarnaast is het belangrijk om informatie over het specifieke bedrijf te verzamelen. Dit omvat het salarisbeleid, de financiële gezondheid en de bedrijfscultuur. Informatie over hoe het bedrijf zich financieel positioneert en wat hun gebruikelijke compensatiepakketten zijn, kan je helpen om je verzoek wat context te geven en specifiek af te stemmen op de mogelijkheden. Salariswijzer in IT nodig? Die vind je hier
2. Ken je eigen waarde
Enig zelfinzicht is ook belangrijk. Sterker, het kennen van je eigen waarde is cruciaal voor het voeren van effectieve salarisonderhandelingen. Dit betekent dat je niet alleen een goed inzicht moet hebben in de marktnormen, maar ook in de specifieke waarde die jij toevoegt aan de organisatie. Begin met het evalueren van je persoonlijke prestaties. Welke unieke vaardigheden en ervaringen breng je mee die jou onderscheiden van andere kandidaten of medewerkers? Denk aan de projecten die je hebt geleid, de problemen die je hebt opgelost en de resultaten die je hebt behaald. Deze concrete voorbeelden zullen je helpen om een sterke onderhandelingspositie te creëren.Daarnaast is het nuttig om een lijst te maken van je belangrijkste prestaties en bijdragen. Dit kan variëren van het behalen van specifieke doelen en targets tot het ontvangen van positieve feedback van klanten of collega's. Het hebben van een goed gestructureerd overzicht van je successen en je impact binnen het bedrijf (of in het geval van een sollicitatie: je huidige werkgever) onderbouw je op deze manier met feiten en cijfers.Een andere belangrijke stap is om je professionele kwalificaties en vaardigheden te evalueren. Heb je aanvullende opleidingen gevolgd, certificeringen behaald of specifieke expertise ontwikkeld (denk bijvoorbeeld ook aan je netwerk of interessante kennis die niet rechtstreeks in een vacature is opgenomen, maar wel veel kan toevoegen) die waardevol is voor de rol? Dit soort informatie kan je helpen om een hoger loon te rechtvaardigen door te benadrukken dat je niet alleen voldoet aan de basisvereisten, maar daarbovenop extra waarde toevoegt. En vergeet ook niet om ook een beetje kritisch naar jezelf te kijken. Het onderste uit de kan willen halen, zal namelijk niet altijd in je voordeel werken. Met een totaal onrealistische vraag, zorg je er misschien voor dat je niet meer echt serieus genomen wordt. En dat kan op het moment zelf of juist een later moment, zich weer tegen je keren. Tegelijkertijd is er niks verkeerds aan weten wat je waard bent. Binnen het redelijke is het natuurlijk volkomen normaal om voor jezelf op te komen!
3. Bereid je voor op verschillende scenario’s
Welke kant zal het gesprek opgaan? Waar komt een werkgever mee terug, hoe wil je het dan uitspelen en welke andere overwegingen wil je maken? Dat is vooraf lang niet altijd goed in te schatten. Bij salarisonderhandelingen is het daarom belangrijk om van tevoren al na te denken over verschillende scenario’s en reacties van de werkgever. Dit helpt je om flexibel en effectief te reageren, ongeacht hoe het gesprek verloopt. Begin met het ontwikkelen van meerdere onderhandelingsstrategieën en overweeg de mogelijke uitkomsten van de onderhandelingen.Als het basissalaris bijvoorbeeld niet flexibel blijkt te zijn, bereid je dan voor om te onderhandelen over andere voordelen (zie hieronder). Weten welke alternatieven voor jou waardevol zijn en hoe je deze kunt gebruiken als onderhandelingspunt kan je helpen om een totaalpakket te krijgen waar je gelukkig mee bent, zelfs als het salaris niet volledig aan je wensen voldoet. Zorg ervoor dat je de belangrijkste elementen van je aanbod identificeert en weet waar je flexibel kunt zijn zonder je belangrijkste doelen op te offeren.Denk ondertussen ook na over het totale compensatiepakket dat je graag zou willen ontvangen. Dit omvat niet alleen je basissalaris, maar ook bonussen, aandelenopties, pensioenbijdragen en andere secundaire arbeidsvoorwaarden. Door een compleet beeld te hebben van wat je zoekt in je compensatiepakket, kun je beter inschatten waar je ruimte hebt om te onderhandelen en hoe je het meeste uit je totale pakket kunt halen. En dit kun je vervolgens in je onderhandelingen weer inhalen. Heb je bijvoorbeeld een laptop die je ook voor privégebruik kan inzetten, vind je een nieuwe telefoon belangrijk of ben je toe aan een nieuwe auto? Of zijn de reiskosten van zo’n niveau dat ze je loon weer rechttrekken bijvoorbeeld? Het zijn allemaal belangrijke overwegingen om mee te nemen. Door je alvast voor te bereiden op deze verschillende scenario’s en alternatieven, sta je flexibel in je gesprek, kun je beter omgaan met onverwachte wendingen tijdens de onderhandelingen en vind je gemakkelijker een oplossing die zowel voor jou als voor de werkgever werkbaar is.
4. Onderhandelingsstrategieën tijdens onderhandelingen
Draai je er nogal eens omheen of weet een ander snel wat je bedoelt? In Nederland staan we er bekend om dat we behoorlijk recht-door-zee zijn. En dat is gunstig in dit geval, want een goede onderhandelingsstrategie. Effectieve communicatie is echt een sleutelfactor voor succesvolle salarisonderhandelingen. Hoe je je verzoeken en argumenten overbrengt kan een nóg grotere impact hebben op de uitkomst dan wát je vraagt. En daar kan ook een goede voorbereiding (zie punten hierboven) je weer enorm bij helpen.Dus formuleer je verzoeken en argumenten helder, concreet en professioneel. Blijf weg van vage termen. En laat ook emotionele rechtvaardigingen erbuiten. Wees specifiek over wat je wil en waarom je dit gerechtvaardigd vindt — en onderbouw je beargumentatie met het onderzoek dat je hebt verricht.Naast zelf het woord voeren, is het als onderhandelingsstrategie ook verstandig om goed te luisteren. Neem voldoende rustmomenten in je betoog en hoor wat de werkgever hierop te zeggen heeft. Actief luisteren betekent niet alleen horen wat er wordt gezegd, maar ook proberen te begrijpen wat er niet wordt gezegd. Let op non-verbale signalen en toon empathie voor de perspectieven en zorgen van de werkgever. Dit helpt je om de onderhandeling constructief te sturen en te reageren op de behoeften en beperkingen van de werkgever. Niet alleen voor dit gesprek enorm waardevolle informatie trouwens, maar ook voor in de eventuele toekomst. Tip: maak (direct of als je thuiskomst) ook meteen wat notities van wat er is gezegd zodat je daar op een later moment eventueel weer op terug kan vallen en terug kan komen. Stel tijdens het gesprek gerichte vragen en vraag respectvol door om meer inzicht te krijgen in de beperkingen of mogelijkheden van de werkgever. Dit kan je helpen om beter te begrijpen waarom bepaalde zaken niet mogelijk zijn en kan je ook de kans geven om alternatieve voorstellen te doen die mogelijk wel acceptabel zijn. Door open vragen te stellen, kun je meer informatie verzamelen die je kan helpen bij het vinden van een gemeenschappelijke basis.En tot slot: wees assertief maar respectvol. Assertiviteit houdt in dat je je eigen wensen en behoeften duidelijk maakt, maar laat dit altijd gepaard gaan met respect en professionaliteit. Vermijd agressieve of veeleisende benaderingen. Die zullen er in het positiefste geval voor zorgen dat je gesprekspartner zijn hakken nog verder in het zand zal zetten, maar kan erger nog: de relatie met je potentiële of huidige werkgever ook enorm beschadigen. Een respectvolle benadering (aan beide kanten) zorgt voor een positieve onderhandelingssfeer en vergroot de kans op een succesvolle uitkomst.
5. Onderhandel over iets anders dan je salaris
En wat als het hoge(re) salaris er echt niet inzit? Als je merkt dat het basissalaris niet volledig tegemoetkomt aan je verwachtingen, zijn alternatieve voordelen een waardevolle manier om je totale compensatiepakket te verbeteren. Onderhandelen over deze voordelen kan je helpen om een aantrekkelijker aanbod te krijgen, zelfs als het salaris wat minder flexibel blijkt dan je had gehoopt. Denk bijvoorbeeld aan extra vakantiedagen. Vraag of er ruimte is voor extra vrije dagen bovenop wat standaard is. Meer vrije tijd kan bijdragen aan een betere werk-privébalans en kan van onschatbare waarde zijn, vooral als je het belangrijk vindt om voldoende rust en persoonlijke tijd te hebben of wanneer je graag wat meer dagen met je gezin zou willen doorbrengen of ruimte voor een hobby of side job kan gebruiken. Een betere werk-privébalans, kan zich ook vertalen in de behoefte aan flexibele werktijden of de mogelijkheid om af en toe thuis of remote te kunnen werken. Droombaan of beste salaris? Waar kies jij voor?
Of misschien wil jij je juist heel graag verder ontwikkelen? Onderzoek of het bedrijf bereid is om te investeren in je professionele groei door opleidingen, trainingen of conferenties te vergoeden. Dit kan niet alleen je vaardigheden verbeteren, maar ook je carrièrekansen vergroten en op termijn ook weer je opbrengsten voor het bedrijf verhogen (wat je bovendien de kans geeft om te zijner tijd nog weer eens opnieuw salarisonderhandelingen aan te gaan!).Sommige bedrijven bieden voordelen zoals een bedrijfsfitnessruimte, wellnessprogramma's of een vergoeding voor gezondheidskosten. Wat scheelt het je als je je huidige sportabonnement kunt opzeggen of wanneer je de fysio niet meer zelf hoeft te betalen? Misschien betaalt het zich wel uit. Of verdiep je eens in bonussen en aandelenopties. Als het basissalaris niet flexibel is, kun je vragen naar performancebonussen, aandelenopties of winstdelingen. Deze vormen van compensatie kunnen op de lange termijn veel opleveren en motiveren je nog eens extra om bij te dragen aan het succes van het bedrijf. Voor een werkgever is het prettig om op die manier wat aan risicospreiding te doen want als jij meer oplevert, kan er ook meer voor je betaald worden.Tot slot zijn reiskosten of andere vergoedingen mogelijk nog interessant of je kunt je richten op carrièremogelijkheden. Bespreek bijvoorbeeld de mogelijkheden voor toekomstige carrièregroei en promoties. Soms kunnen werkgevers flexibeler zijn met betrekking tot je huidige aanbod als ze zien dat je potentieel hebt voor groei binnen de organisatie. En werkt het niet op die manier in je voordeel, dan kun je ermee voor jezelf een ‘salarisgroeiplan’ van maken. Krijg je niet nú wat je graag zou willen, wanneer dan misschien wel? Meer weten? Lees dit artikel over secundaire arbeidsvoorwaarden.
6. Overweeg het inschakelen van een bemiddelaar
Misschien wel de meest onderschatte tip? Het inschakelen van een bemiddelaar, zoals een recruiter of een arbeidsbemiddelingsbureau. Het kan een enorm waardevolle strategie zijn tijdens salarisonderhandelingen, vooral als je gesprekken als deze lastig vindt. Recruiters hebben uitgebreide ervaring met salaris- en arbeidsvoorwaardenonderhandelingen. Ze zijn bekend met de gangbare praktijken in jouw sector en kunnen je voorzien van nuttige inzichten en advies over wat je kunt verwachten en hoe je je verzoeken effectief kunt onderbouwen. Bovendien hebben ze marktkennis want ze hebben toegang tot actuele informatie over salarisbenchmarks en arbeidsvoorwaarden in jouw vakgebied. Dit helpt je om een realistisch en marktconform voorstel te doen en om te begrijpen hoe jouw salarisverwachtingen zich verhouden tot de huidige markttrends.En terwijl jij waarschijnlijk maar een aantal keer op dit punt van onderhandelen staat, zijn recruiters getraind in onderhandelen en hebben ervaring in het bereiken van wederzijds voordelige overeenkomsten tussen werkgevers en werknemers. Ze kunnen namens jou onderhandelen en je zo veel stress en kopzorgen besparen. Bovendien biedt een bemiddelaar een objectieve blik op de situatie. Ze helpen je om emotionele betrokkenheid uit het proces te halen en rationele beslissingen te nemen op basis van feiten en data. Als je al bij een werkgever werkzaam bent, heb je misschien minder baat bij een recruiter. In dat geval zou je ook bij een HR-medewerker advies kunnen inwinnen. Is dat allemaal voor jou niet relevant, dan is er nog iets. Het onderhandelen over een aanbod kan tijdrovend zijn en vereist vaak veel communicatie en follow-up. Een recruiter handelt dit meestal voor je af, waardoor je tijd en energie bespaart die je kunt besteden aan andere belangrijke aspecten van je carrière. En lukt het dan nog allemaal niet? Recruiters hebben een breed netwerk van contacten in verschillende bedrijven en sectoren. Vaak weten ze waardevolle inzichten en informatie los te krijgen die je niet zelf kan bemachtigen. Dit kan ook helpen bij het identificeren van eventuele aanvullende mogelijkheden of alternatieven die je wellicht nog niet had overwogen. En kom je er bij deze baan niet uit, dan kennen ze je al, wenden hun netwerk voor je aan en heb je op die manier ook veel sneller een andere optie als het resultaat van deze onderhandelingen minder positief voor je uitpakt dan je had gehoopt.
Hulp nodig bij salarisonderhandelingen?
Salarisonderhandelingen, of het nu gaat om een nieuw aanbod of een salarisverhoging, kunnen aanzienlijke invloed hebben op je carrière. Door je grondig voor te bereiden, je waarde te kennen en effectief te communiceren, vergroot je je kans op een succesvolle uitkomst. Onthoud dat een strategische en goed voorbereide aanpak je helpt om een eerlijke compensatie te krijgen en je carrièredoelen te bereiken.Ben je tot de conclusie gekomen dat je hier wel wat hulp bij kunt gebruiken als sollicitant? Solliciteer dan niet rechtstreeks bij een werkgever, maar via een bemiddelaar als &Work. Dat kost je helemaal niets, je wordt geholpen bij de voorbereiding op gesprekken, krijgt slimme inzichten van ‘achter de schermen’ over werkgevers en hebt een partner naast je staan bij de onderhandelingen. En wanneer het op niets uitdraait, dan zit je al in een groot netwerk waar ongetwijfeld een andere werkgever te vinden is waar je er wél mee uitkomt!Ben je juist zelf een werkgever en vind je het prettig om bij dergelijke onderhandelingen wat extra inzichten en handvatten te hebben, ook dan is een recruiter een uitkomst. Let er wel op dat je in dat geval een recruitmentorganisatie als &Work erin betrekt die bijvoorbeeld met een retainer werkt in plaats van no cure no pay en geen belang heeft bij het kunstmatig ophogen van het salaris omdat daar geen commissie mee gemoeid is.