Beoordelingsgesprek voorbereiden? 4 tips voor een succesvol gesprek

Het beoordelingsgesprek. Een vaak spannend moment waarop jij als werknemer wordt beoordeeld op je tot dusver geleverde werk en prestaties. Hoe graag je misschien ook je kop in het zand wilt steken en lastige kwesties wilt vermijden, je zult er toch aan moeten geloven. Maar het beoordelingsgesprek is niet alleen maar ellende, je kunt er namelijk waardevolle conclusies uit trekken. 4 tips om je beoordelingsgesprek voor te bereiden.

1 op de 4 werknemers huilt na beoordelingsgesprek

In tegenstelling tot een functioneringsgesprek, wordt tijdens een beoordelingsgesprek vaak van één kant gepraat en van de andere kant geluisterd. Jij als werknemer luistert. Je leidinggevende praat. Je kunt je voorstellen dat dit niet de setting is waar veel mensen zich prettig bij voelen. Uit een onderzoek van Adobe bleek zelfs dat een kwart van de werknemers in huilen uitbarst na een beoordelingsgesprek.

Het is ook niet ongebruikelijk dat er consequenties kleven aan dit gesprek. Een salarisverhoging of zelfs ontslag kunnen bijvoorbeeld resultaten zijn van een beoordelingsgesprek. Maar dit hoeft natuurlijk niet, dus werk jezelf niet in de stress.

4 Tips ter voorbereiding van je beoordelingsgesprek

Grote kans dat je belangrijke informatie te horen krijgt tijdens je gesprek. Of het nu positief of negatief is, met een goede voorbereiding kun je de klap behoorlijk opvangen.

1. (Mogelijke) agenda doornemen

Waarschijnlijk krijg je ruim van tevoren een agenda opgestuurd van je leidinggevende. Hierin wordt vermeld welke onderwerpen aan bod gaan komen en wat de belangrijkste punten zijn m.b.t. jouw functioneren. Iets om je goed in te verdiepen dus! Wanneer je deze niet krijgt, kun je hoogstwaarschijnlijk zelf ook goed inschatten welke punten besproken gaan worden. De onderwerpen die je voorgeschoteld krijgt vormen namelijk de basis voor jouw verdere voorbereiding.

2. Reflecteren

Welke punten staan er vermeld in de agenda of verwacht jij te horen? En hoe ervaar jij je functioneren op deze gebieden? Een realistisch beeld scheppen van jouw sterke en zwakke punten in het uitvoeren van je werk geeft je houvast tijdens je beoordeling. Op die manier zorg je ervoor dat je verwachtingen in aanloop naar het gesprek realistisch zijn en dat je niet voor een teleurstelling komt te staan. Dit helpt je om tijdens het gesprek open te staan voor feedback en niet in de verdediging te schieten. Missen er belangrijke punten in de agenda? Het kan gebeuren dat je leidinggevende niet goed op de hoogte is van jouw prestaties of behaalde resultaten. Als je de indruk krijgt dat dit het geval is, breng hem/haar dan alsnog op de hoogte van deze punten. Doe dit wel ruim voordat het beoordelingsgesprek plaatsvindt. Op die manier geef je elkaar de ruimte om een oordeel te vellen over de verschillende punten en hierop voor te bereiden.

3. Vooruitkijken

Jouw beoordelingsgesprek is een punt in je carrière waarop je, op basis van de beoordeling van je leidinggevende, bepaalt hoe jouw toekomst bij het bedrijf eruit gaat zien. Krijg je promotie of moet je je toch meer gaan bewijzen? Dit kan confronterend zijn. Maar goede feedback is ontzettend waardevol voor het vervolg van je carrière. Bedenk daarom als voorbereiding op je gesprek manieren die jou helpen om de feedback die je gaat krijgen om te zetten in nieuwe kansen en inzichten. Daarnaast is het belangrijk dat je een concreet antwoord hebt wanneer gevraagd wordt naar je persoonlijke mening omtrent je functioneren. Een goed zelfbeeld is hierbij een waardevolle factor. Hiermee toon je namelijk professionaliteit en dat je in staat bent om zowel je sterke als zwakke punten te herkennen. Ook hier kun je je op voorbereiden. Loop de punten op de agenda na en kijk kritisch naar hoe jij je werk op deze punten uitvoert.

Dat een beoordelingsgesprek doorgaans eenrichtingsverkeer is, betekent niet dat jij als werknemer niets kunt inbrengen. Voor jou is dit ook een moment om eens na te denken over je toekomst en de doelen die je nog graag wilt bereiken. Bij positieve feedback is het niet raar om deze wensen op tafel te gooien en te bespreken met je leidinggevende. Ook feedback voor je leidinggevende wordt vaak gewaardeerd. Zo toon je betrokkenheid en visie. Bij negatieve feedback is het belangrijk dat je dit goed opneemt en gaat kijken naar mogelijke verbeteringen. Gelukkig valt een groot deel van de beoordelingsgesprekken gewoon positief uit! Zolang je het gesprek ingaat met een open instelling en een realistisch beeld van jouw functioneren, ben je al een eind op de goede weg.

4. Relativeren

Ter voorbereiding kan het ook helpen om goed te bedenken met welke intentie je leidinggevende het gesprek heeft gepland. Grote kans dat hij/zij het niet doet om je eens flink te treiteren. Nee, om de workflow te verbeteren of om waardering te tonen voor je goede werk zijn waarschijnlijkere redenen. Je leidinggevende heeft vaak het beste met je voor. Het kan ook een grote opluchting zijn om te bedenken dat je geen invloed (meer) hebt op de beoordeling die je gaat krijgen. Waar je wel invloed op hebt? Hoe je met deze beoordeling omgaat. De informatie meenemen en jezelf proberen te verbeteren of nieuwe doelen op te stellen is een stuk productiever dan energie steken in datgene waar je toch geen invloed op hebt. Focus tijdens je voorbereiding dus ook niet te veel op de mogelijke feedback die je kunt verwachten, maar op wat je van plan bent er vervolgens mee te doen.

Het beoordelingsgesprek blijft een leermoment

Positief of negatief, het beoordelingsgesprek is bovenal een leermoment. Beschouw het daarom ook zo. Natuurlijk kan het flink balen zijn om kritiek te ontvangen, maar het kan je ook een stuk verder helpen.

Bron: Adobe - Performance Reviews Get a Failing Grade