Een partner, een kind, een huis, verplichtingen, sport, een sociaal leven — en jij. Een kind is meer dan het voeden van een extra mond. Je partner is meer dan diegene aan de andere kant van het bed. Je leven is meer dan werk. Waarom vinden we het toch zo moeilijk om vooral die laatste twee in balans te houden? Waarom blijven we te lang hangen in een slopende routine én in banen waar we ons elke dag met tegenzin naartoe slepen? En hoe krijgen we grip op een balans in werk en gezin die ons wél gelukkig maakt?
De ideale situatie voor balans in werk en gezin
Eigenlijk is er maar één situatie waarin het echt gemakkelijk is om je werk en gezin perfect te combineren. De situatie waarin je niet werkt en alle tijd hebt voor onvoorziene omstandigheden, mopperende peuters en je de dag op zijn beloop kan laten gaan. Maar die situatie is voor de meeste mensen niet haalbaar en zorgt bovendien voor andere problemen. Dat het geld opraakt bijvoorbeeld. Dat je zingeving mist. Dat je het gevoel bekruipt niet bij te kunnen dragen. Dat je collega’s en sociale contacten mist. Dat je wereldje verkleint tot alleen een leven thuis. Een baan is prachtig - zéker als het je nog iets meer oplevert dan alleen een bedrag op je bankrekening. Waar gaat het dan mis?
Werkende moeders
Hoe kan een baan voor zoveel stress zorgen? Waarom worden we overspannen en ziek? Hierom. Ergens ging er in onze berekeningen iets mis. We dachten dat als we meer geld zouden verdienen en als beide ouders aan het werk zouden gaan, we dan de lasten beter konden verdelen. En we meer geld & tijd & energie & geluk zouden vinden. Natuurlijk is het ook heel begrijpelijk en positief dat er meer werkende moeders bij zijn gekomen. Maar laten we dan wel vaststellen dat onze berekening niet klopt. Als iedereen steeds meer geld verdient, wordt alles duurder, verleggen we onze standaarden en moeten we uiteindelijk steeds harder werken voor hetzelfde resultaat. Het gevolg? Onophoudelijk vechten voor onhaalbare doelen, realiteitsverlies, geen tijd voor je gezin en burn-outs.Productief? Zeker niet. We halen onze productiviteit er juist mee naar beneden.
Mismatch organisaties, werk en gezin
En dat is niet het enige wat de spagaat van werk en gezin waar we inzitten zo oprekt. Onze maatschappij is (nog) lang niet volledig ingericht op een vader en moeder die beiden werken. Kinderen gaan doorgaans naar school tussen 08:30 uur en 15:00 uur. Gaan ze naar de dagopvang, is het de bedoeling dat je ze ruim voor 18:00 uur weer hebt opgehaald. En aan de andere kant verlangt werk meestal dat je al voor 08:30 uur aanwezig bent (of op zijn minst onderweg bent). En vóór 18:00 uur aankomen op een dagopvang, is voor de meesten ook een hele kunst. Aargh… de stress! En dan hebben we het nog niets eens over de paniek die als een golf over ons heen slaat als de kinderen ziek zijn, of als school een margedag heeft, er één naar de tandarts, het consultatiebureau of het ziekenhuis moet. Allemaal situaties en organisaties die in elk geval één ding gemeen hebben; ze zijn moeilijk in te passen in je werkende leven.
Werken om te leven of...
Onze werk-privé balans ligt al lang onder vuur en staat al even lang op de agenda als discussiepunt. Gelukkig zijn er ook steeds meer organisaties die hier met een nieuwe blik naar kijken. Die oog hebben voor flexibele werktijden, thuiswerken, kinderopvang en scheutig zijn met ouderschapsverlof. Maar misschien zouden we zelf ook meer het heft in eigen hand moeten nemen. Onze grenzen bewaken, af en toe eens kiezen voor tijd en geluk en niet altijd voor ‘de wortel’ waar we achteraan blijven rennen.Elke dag stromen de voordeuren leeg met duizenden mensen. Mensen die veelal te veel en te hard werken — om dingen te kunnen kopen die ze niet nodig hebben — om indruk te maken op mensen die ze niet leuk vinden — en de werk-privé balans steeds meer verliezen.
Vind een baan waar je gelukkig van wordt
Een manager die je maar niet lijkt te begrijpen, collega’s die zich niet aan beloftes houden en werkzaamheden die je eigenlijk liever aan een ander over zou laten. Als dit je dag is, hoe kom je dan ‘s avonds thuis? Vooral wanneer je partner terugkomt van net zo’n dag en je kinderen gesloopt zijn van een drukke dag op de opvang.Hoe anders zou het zijn als je een fijne dag hebt gehad waarin je genoot van wat je deed, gelachen hebt om collega’s en een compliment hebt ontvangen van je manager? Als je droombaan toevallig een best betaalde baan is? Mooi meegenomen misschien — maar focus er niet teveel op.Bedenk dat je je werk * altijd * mee naar huis neemt. Een baan hebben waar je van geniet, kan je dan ook enorm helpen om in elk geval plezier mee naar huis te brengen, zodat je eenmaal thuis alles beter aankan.
Als ik later groot ben…
Hoe vaak denken we dat het moment waarop we kunnen stoppen om aan de rozen te ruiken, vanzelf wel een keer komt? Ons advies? Wacht niet totdat het te laat is. Wacht niet met leven en genieten tot het moment dat je eindelijk met pensioen gaat, je kinderen geen interesse meer voor je hebben, je partner misschien wel een ander heeft gevonden, je gezondheid niet meer is wat het was en je vrienden hun eigen plan hebben getrokken. Je leeft nu. Iedereen weet het, het is zo cliché, maar lang niet iedereen leeft ernaar.
Maak de kleine dingen waardevol
Zie je niet hoe je het roer om moet gooien? Heel goed mogelijk dat er nou eenmaal brood op de plank moet komen. Dat geldt voor iedereen. Een carrièreswitch is misschien niet voor je weggelegd. Een yoga retreat misschien ook niet. Bedenk dan dat de kleinste dingen al het verschil kunnen maken. Het is soms heel makkelijk. Kies er bijvoorbeeld eens voor om in een vakantie niet het vliegtuig te pakken, maar gewoon thuis te blijven en met je kinderen te gaan knutselen. De kans is groot dat ze het de beste vakantie ooit vinden!
De definitie van succes
Als genoeg mensen kiezen voor aandacht, de kleine geluksmomenten, de waardevolle dingen in een leven & een baan die echt bij hun leven past, dan kunnen we de definitie van succes misschien een beetje veranderen. De rat race waar we in beland zijn, kan dan een ander einddoel hebben, andere winnaars hebben. Niet degene die het meeste geld heeft verdiend gaat naar huis met de gouden beker. Maar degene die het meest geniet van een baan die echt bij hem of haar past, die tevreden en voldaan thuis komt, die nog een glimlach overheeft waarmee de kinderen op bed gelegd worden, die nog even de tijd neemt om (over iets anders dan werk) te praten met zijn of haar partner.Grijp je geluk en zorg zelf voor de juiste werk-privé balans. Wat zijn jouw drijfveren? Ontdek ze in onze drijfverentest. Meer weten over loopbaanbegeleiding? Of een carrièreswitch? Lees erover in onze andere artikelen.